زمانی که کارل
ساگان در سال ۱۳۵۹ ه.ش. برنامهی ۱۳ قسمتی "کائنات (Cosmos)
را از شبکه PBS
[١] به روی آنتن برد، احتمالن خود نیز هیچ گمان نمیبرد که این برنامه تبدیل به
پربینندهترین سریال تلویزیونی در تاریخ رسانهای آمریکا شود. رکوردی تا ١٠ سال و
در میان تمام برنامههای تلویزیونی آمریکا پابرجا بود. کائنات همچنان رکورددار
پربینندترین سریال پخش شده از شبکه پیبیاس میباشد. مردم جهان اگر امروزه نسبت
به گذشته از دانش (عامه) کیهانی بالاتری برخوردار میباشند، بی شک مرهون این
برنامه و دیگر تولیدات کارل ساگان هست. او بود که در این ۱۳ قسمت و برای اولین بار به زبانی بسیار
ساده پدیدهها و تازههای روز کیهانی را به گوش جهانیان رساند.
حال و با گذشت بیش
از ۳۰ سال از آن زمان، از امشب (ساعت ۹ به وقت مرکزی آمریکا) فصل جدید کائنات
این بار از شبکه FOX
با اجرای Neil Degrasse Tyson [٢] پرآوازه پخش خواهد شد.
با این حال،
تایسون در مصاحبه با مجلهی رولینگ استون، خود این طور اظهار میکند که "هدف
از پخش فصل جدید کائنات رساندن جدیدترین اخبار کیهانی به گوش مخاطبان نیست!"
چرا که در ۳۰ سال گذشته، صنعت رسانهای پیشرفت قابل توجهی کردهاست و امروزه
برنامههای مستند بیشماری از سراسر جهان به اشکال مختلفی در حال رساندن آخرین
اخبار کیهانی به گوش جهانیان میباشند و تولید برنامهایی به سبک و سیاق فصل اول
کائنات کاری هجو و بیهوده خواهد بود. باید منتظر بود تا ببینیم آیا فصل جدید
کائنات و با این پیشرفت چشمگیر - چه در زمینهی شناخت کائنات و چه در عرصهی صنعت
رسانهای - خواهد توانست تا جایگاه سلف خود رو بدست آورد؟
نه خود تایسون
ادعایی دارد و نه کسی از وی این انتظار را دارد که بتواند پای در جایگاهی که روزی
کارل ساگان بزرگ بنا نهاد و در آن جایگاه بیرقیب باقی ماندهاست، بگذارد. با این
حال، فکر میکنم هماکنون کمتر کسی است که بیصبرانه منتظر پخش این سری جدید نباشد.
فصل دوم کائنات از
امشب و برای نسل ما پخش میشود.
پینوشتها:
[١] شبکه PBS (به
انگلیسی مخفف Public Broadcasting Service) یکی از بزرگترین
شبکههای رادیویی و تلویزیونی آمریکایی است.
[٢] از دانشنامهی
ویکیپدیا: نیل دگرس تایسون اخترفیزیکدان آمریکایی و مروج علم است. او در حال حاضر
مدیر افلاکنمای هایدن نیویورک است. او همچنین دانشیار تحقیقاتی در بخش اخترفیزیک
موزه تاریخ طبیعی آمریکا است. او یکی از نخستین کسانی بودهاست که پیشنهاد اصلاح
تعریف سیارات را مطرح کرد که در نهایت منجر به خروج پلوتون از خانواده سیارات
منظومه شمسی شد. او یکی از معروفترین سخنرانان و مروجان علم معاصر به شمار می رود
و بسیاری او را جانشینی برای کارل ساگان میدانند. او علاوه بر فعالیتهای علمیاش
و حضور در برنامههای ترویجی تلویزیونی، چندین کتاب علم برای عامه نوشته است و
سخنرانیها و مناظرههای پرشورش (از جمله مناظره با ریچارد داوکینز) از شهرت زیادی
برخوردار است. او همچنین یک پادکست علمی به نام Star Talk تولید
میکند. او به عنوان بازیگر مهمان در یکی از قسمتهای سریال طنز بیگبنگ تئوری
حاضر شد که در آن شلدون کوپر شخصیت برجسته این سریال او را به دلیل نقشاش در حذف
پلوتون از فهرست سیارات منظومه شمسی مورد انتقاد قرار داد. سیارک ۱۳۱۲۳ به افتخار او نامگذاری شدهاست.