۱۳۸۶/۰۱/۲۷
۱۳۸۶/۰۱/۱۴
ابط الجوزا
در شانه سمت چپ صورت فلکی شکارچی، ستاره آلفا-شکارچی، یک غول قرمز با قدر ظاهری ۰/۷، قرار گرفته است. ابط الجوزا ستاره ای به معنای واقعی بزرگ و درخشان است. ستاره ای ۱۴۰۰۰ بار درخشان تر از خورشید ما. نهمین ستاره درخشان آسمان شب. البته اشتباه نکنید، علت قرار گرفتن این ستاره در مقام نچندان در خور توجه نهم، دوری آن میباشد، چیزی در حدود ۶۵۰ سال نوری. خوب به این اعداد و ارقام دقت کنید. ۶۵٠ سال نوری و قدر ظاهری ٠/٧. گول ظاهر درخشان ترین ستاره آسمان شب، شعرای یمانی رو نخورید. قدر ظاهری ۱/۶- و تنها ٨/٧ سال نوری فاصله از زمین. شاید اگر کمی این ابرغول به ما نزدیک تر بود، بیشتر عظمتش رو احساس میکردیم. بیایید در عالم خیال جای ابط الجوزا و شعرای یمانی رو عوض کنیم، ببینیم چی میشه. هیچی، فقط اگر ابط الجوزا به جای ستاره همسایه ما شعرای یمانی قرار میگرفت، به اندازه و درخشندگی قزص کامل ماه در آسمان حتی در روز هم دیده میشد، ۴٠٠ مرتبه درخشانتر از حالت فعلی خود، و شاید این مسئله کمی برای ما زمینیان مشکل ساز میشد. حالا بیایید ببینیم این همه سر و صدا برای چیه! نمیخوام خیلی بحث رو ببرم بالای دیپلم. ساده بگم، آقا این ستاره ابط الجوزا داره میمیره، ولی مرگ این ستاره یه کمکی سر و صدا داره. حالا یعنی چی؟ بیاید بازم در عالم خیال این بار جای این Red Giant رو با خورشید خودمون عوض کنیم، ببینیم چی میشه!!! این بار دیگه واقعن این کار برای ما مشکل خیلی بزرگی رو به وجود میاره. مشکل این هست که این ستاره اگر به جای خورشید قرار میگرفت، نه تنها عطارد و زهره، بلکه حتی ما زمینیان با کره عزیزمان، و البته با همراهی آقای بهرام (مریخ) و گاهی اوقات مشتری صاف میرفتیم تو شکم جناب ابط الجوزا. گفتم گاهی اوقات مشتری. چرا؟ علت آن است که ابط الجوزا یک ستاره متغیر نامنظم میباشد که در یک دوره ۵ تا ۶ ساله قطر آن از ۵٠٠ تا ٧۵٠ برابر قطر خورشید تغییز میکند. البته تمام این مسائل تنها ظاهر قضیه هست، در حالی که این ستاره در باطن، خیلی تو خالی و با جرمی تنها بیست برابر خورشید، یکی از کم چگالترین ستارگان میباشد.
اینروزها صورت فلکی شکارچی همچنان در پهنه این گنبد دوار در حال شکار است و به زودی غرق در روشنایی روز خواهد شد. پس تا فرصتی هست این بار با نگاهی متفاوت به تماشای آن در آسمان شب نشینید، و بار دیگر خدا را شاکر باشیم که آن غول سرخ نه چندان آرام را در چنان فاصله ای از ما قرار داده است که یارای رساندن کوچکترین آسیبی را به ما نخواهد داشت، و این تنها ذره ای از جلال و جبروت این بزرگ آفزیدگار هستی در پهنه ی کائنات میباشد.
اینروزها صورت فلکی شکارچی همچنان در پهنه این گنبد دوار در حال شکار است و به زودی غرق در روشنایی روز خواهد شد. پس تا فرصتی هست این بار با نگاهی متفاوت به تماشای آن در آسمان شب نشینید، و بار دیگر خدا را شاکر باشیم که آن غول سرخ نه چندان آرام را در چنان فاصله ای از ما قرار داده است که یارای رساندن کوچکترین آسیبی را به ما نخواهد داشت، و این تنها ذره ای از جلال و جبروت این بزرگ آفزیدگار هستی در پهنه ی کائنات میباشد.
به شما توصیه میکنم حتمن قسمت ۱۵۶ برنامه Astronomy Cast رو گوش کنید تا هم درباره ابط الجوزا و هم خیلی دیگه از ستاره های معروف اطلاعات جالبی رو بشنوید و کلیپ زیر رو هم تماشا کنید.