۱۳۹۲/۱۰/۱۲

سرمای بی سابقه بر روی زمین، سردتر از مریخ!

زمستان امسال واقعا عجیب هست. رکوردهای دمایی‌ در جای جای کره زمین داره شکسته می‌شه. همین ۲ هفته پیش طوفان یخ چنان مصیبتی بر سر ساکنان تورنتو آورد که تا چند روز برق در بیشتر مناطق این شهر پرجمیت کانادایی قطع بود و هواپیما‌ها زمینگیر و مترو‌ها از کار افتاده بودند. همین دیروز دما در مرکز استرالیا و در ابتدای تابستان نیمکره جنوبی زمین به رکورد بی‌ سابقه مثبت ۴۴ درجه رسید، در حالی که در ابتدای زمستان نیمکره شمالی، دما ۳ روز پیش یعنی‌ روز سه شنبه در شهر وینیپگ مرکز استان منیتبا در کشور کانادا به منفی ۳۷ درجه رسید که این دما با سرمایش باد [۱] تا منفی ۵۰ درجه نیز پایین رفت، دمایی‌ که بندرت در مکانی از کره زمین که در آن جمعیت شهری ساکن می‌باشد اتفاق می‌افتد. در بیان شدت سرمای امسال در مرکز کانادا همین بس که سایت آتلانتیک [The Atlantic] و یاهو هوای چند روز پیش در شهر وینیپگ (جایی‌ که رودخانه‌ای بنام رودخانه سرخ از وسط شهر عبور می‌کند) را با هوای سیاره سرخ (مریخ) مقایسه کردند. یاهو در تحلیلی که در روز چهارشنبه به قلم اسکات سوترلند منتشر کرد با بیان اینکه ابزار نصب شده برروی مریخ پیمای کنجکاوی [۲] حداکثر دما در طول روز در تاریخ ۱ دی‌ ماه برروی سطح این سیاره را به میزان منفی ۲۵ تا منفی ۳۱ درجه سانتیگراد ثبت کرده است، دمای ثبت شده در شهر وینیپگ و در قلب کانادا در روز سه شنبه (۱۰ دی) با سرما میانه روز در این سیاره قابل مقایسه است. سرمای امسال زمستان در نیم کره شمالی زمین در حال ثبت رکوردهای تازه نه فقط در کشور کانادا که تقریبا در بیشتر نقاط این نیم کره و از جمله در ایران می‌باشد. دما در روز شنبه (۶ دی‌ ماه) در اردبیل شبهنگام به منفی ۲۴ درجه (۱۸ درجه سرد‌تر از میانگین دما در این شهر در این زمان از سال)، در همدان به منفی ۱۸، در کرمان به منفی ۱۱ و در شیراز به منفی ۵ درجه رسید. پیش بینی‌ها برای هفته آینده هم تقریبا ادامه همین روند رو نشون می‌ده. از بعدازظهر روی یکشنبه یک سیستم کم‌فشار از سمت غرب وارد کشور خواهد شد. در روز دوشنبه و با اصطلاحا جاخوش کردن این سیستم بروی غرب، جنوب-غرب و منطق مرکزی کشور بارش‌ها آغاز و تا انتهای روز ادامه پیدا خواهد کرد. احتمال بارش برف در تمام نواحی متاثر از این سامانه به جز نوار باریک حاشیه خلیج پارس، جنوب و جنوب-شرق استان فارس، و جنوب-غرب کشور بالا خواهد بود. با خروج این سامانه از شرق کشور دما از روز سه شنبه تا انتهای هفته در تقریبا تمام نیمه غربی ایران و خصوصا دامنه‌های زاگرس و البرز افت محسوسی خواهد کرد. یخبندان در روزهای پنجشنبه، جمعه و شنبه شدید‌تر خواهد بود و بی شک شاهد شکسته شدن رکورد حداقل دما در بسیاری از نقاط کشور خواهیم بود. از روز یکشنبه (۲۲ دی) هوا تا حدودی گرم‌تر خواهد شد.

پینوشت:
[۱] سرمایش باد (Windchill) یا همان «سوز» به دمای محسوس گویند که نیروی حساسه بدن انسان آن را هنگامی که در معرض باد قرار می‌گیرد، حس می‌کند. سرمایش باد تابعی از دمای هوا و سرعت باد است. دمای سرمایش باد همیشه کمتر از دمای واقعی هوا است به جز در دماهای بالاتر که تأثیر سرمایش باد ناچیز است.
[۲] مریخ پیمای کنجکاوی (Curiosity) تقریبا در تابستان سال ۱۳۹۱ بر روی مریخ فرود آمد و هماکنون در اطراف خط استوای مریخ در حال بررسی سطح این سیاره می‌باشد.